ส้มแดนซี่ทางเลือกหนึ่งเพื่อการส่งออก

ในขณะนี้พบความตื่นตัวของเกษตรกรไทย ที่ให้ความสนใจในการขยายพื้นที่ปลูกส้มกันมากขึ้น โดยเฉพาะในกลุ่มของส้มเปลือกล่อน, ส้มสายน้ำผึ้ง หรือส้มโชกุนมีการขยายพื้นที่ปลูกกันมากที่สุด เพราะมีรสชาติอร่อยและขายได้ราคาสูง มีเกษตรกรหลายรายเริ่มขยายพื้นที่ ปลูกส้มพันธุ์ธนาธรนัมเบอร์วันหรือส้มพวงทอง เพราะให้ผลผลิตดกมากและตลาดเริ่มให้การยอมรับ ส้มแดนซี่ (Dancy mandarin) เป็นส้มเปลือกล่อนอีกสายพันธุ์หนึ่งที่สถานีทดลองพืชน่านได้นำเข้ามาจากต่างประเทศเพื่อศึกษาและรวบรวมพันธุ์ไว้ระหว่างปี พ.ศ. 2510-2525 ได้มีการศึกษาข้อมูลการเจริญเติบโต ผลผลิตและคุณภาพ ในช่วงนั้น ส้มสายพันธุ์นี้ไม่ได้รับการพัฒนาเท่าที่ควร เนื่องจากเกษตรกร ส่วนใหญ่นิยมปลูกส้มเขียวหวานกันมาก โดยเฉพาะบริเวณทุ่งหลวงรังสิตที่มีพื้นที่ปลูกส้มเขียวหวานมากที่สุดในประเทศ

ผิวส้มแดนซี่สวยงามมากเหมาะที่จะปลูกเพื่อการส่งออก คุณบุญแถม ถาคำฟู ผู้อำนวยการสำนักวิจัย และพัฒนาเกษตรกร เขตที่ 1 จ.เชียงใหม่ เป็นผู้ที่ให้ความสนใจและศึกษาถึงความน่าปลูกของส้มแดนซี่บอกว่า ส้มสายพันธุ์นี้มีจุดเด่นตรงที่ว่า เมื่อผลแก่สีผิวที่สวยงามมากมีสีส้มปนแดง มีเปอร์เซ็นต์น้ำคั้นสูง รสชาติหวานอมเปรี้ยว และที่สำคัญพบว่ามีวิตามินซีสูงกว่าส้มเขียวหวาน ลักษณะผลแบนมีขนาดใกล้เคียงกับส้มเขียวหวาน ตรงขั้วผลมีจุก เปลือกมีลักษณะอวบน้ำแกะได้ง่าย กลีบหุ้มเนื้อเป็นสีส้ม มีลักษณะอ่อนนุ่มกว่าส้มเขียวหวาน มีการตรวจสอบคุณสมบัติของส้มแดนซี่ที่ปลูกในประเทศไทยพบว่าเหมือนกับที่ปลูกในแคลิฟอร์เนีย สหรัฐอเมริกา นอกจากนี้ ยังพบการติดผลดก ผลติดนอกทรงพุ่มสะดวกต่อการบำรุงรักษาและการเก็บเกี่ยว ผลส้มสายพันธุ์นี้สุกแก่พร้อมกันเก็บเกี่ยวผลผลิตเพียงครั้งเดียวเนื่องจากมีการติดผลเพียง 1 รุ่นเท่านั้น การที่ต้นส้มมีการติดผลเพียงรุ่นเดียวต่อปี มีข้อดีตรงที่ต้นส้มไม่โทรมเร็วเกินไป และมีการใช้อาหารน้อยกว่าส้ม ที่มีการติดผลหลายรุ่น คุณบุญแถมยังได้ย้ำว่าส้มแดนซี่เป็นส้มที่มีศักยภาพการส่งออก นอกจากผิวจะมีสีสวยแล้ว ลักษณะของผลจะมีรูปทรงกลมแบน ทำให้สะดวกต่อการบรรจุหีบห่อ

จากการเก็บข้อมูลการปลูกส้มแดนซี่ในประเทศไทย ที่สวนนายณรงค์ วงศ์วรรณ อดีตรองนายกรัฐมนตรี ที่สวนกิ่ง อ.ดอยหลวง จ.เชียงราย พบว่าส้มแดนซี่มีความแตกต่างจากส้มเขียวหวาน คือ ทรงต้นตั้งตรงมีกิ่งก้านสาขาแข็งแรง ทรงพุ่มแน่นทึบกว่าส้มเขียวหวาน ใบมีรูปไข่และลำต้นสูง และใหญ่กว่า เมื่อเทียบกับส้มเขียวหวาน ที่ปลูกเปลี่ยนยอดบนต้นตอต่างประเทศชนิดเดียวกัน คือต้นตอส้มทรอยเยอร์ที่มีอายุต้นเท่ากัน นักวิชาการเกษตรได้ย้ำว่าเนื่องจากส้มแดนซี่ มีการออกดอกติดผลเพียงรุ่นเดียว ดังนั้นในระยะที่ส้มออกดอกและติดผลอ่อนจะต้องมีการป้องกันและกำจัดเพลี้ยไฟให้ได้ ด้วยการฉีดพ่นสารเอสเซนด์ อัตรา 8-12 ซีซี ต่อน้ำ 20 ลิตร (1 ปิ๊บ) เนื่องจากสารเอสเซนด์มีความปลอดภัยต่อดอกส้ม และมีประสิทธิภาพสูงสุดในการปราบเพลี้ยไฟ 

ในอนาคตการแข่งขันทางด้านการตลาดของส้มเปลือกล่อน จะมีความรุนแรงมากขึ้น ส้มแดนซี่เป็นอีกทางเลือกหนึ่งของการปลูกส้มเปลือกล่อนเพื่อการส่งออก